کانون فرهنگی وهنری مسجدقائم آل محمد(عج)

 روزى میهمانى براى امیرالمؤ منین (ع ) رسید. آن حضرت به خانه آمده و فرمود:

اى فاطمه ، آیا طعامى براى میهمان خدمت شما مى باشد؟ عرض كرد:

فقط قرض نانى موجود است كه آن هم سهم دخترم زینب مى باشد.

زینب (س ) بیدار بود، عرض كرد: اى مادر، نان مرا براى میهمان ببرید، من صبر مى كنم .

طفلى كه در آن وقت ، كه چهار یا پنج سال بیشتر نداشته این جود و كرم او باشد،

دیگر چگونه كسى مى تواند به عظمت آن بانوى عظمى پى ببرد؟

زنى كه هستى خود را در راه خدا بذل بنماید، و فرزندان از جان عزیزتر خود را در راه

خداوند متعال انفاق بنماید و از آنها بگذرد بایستى در نهایت جود بوده باشد.

نبوغ و استعداد حضرت زینب (س )

 در تاریخ آمده كه روزى امیرمؤ منان (ع ) در میان دو فرزند خردسالش عباس و

زینب نشسته بود كه رو به عباس نموده فرمود: (( قل واحد )) بگو یك .

عباس آن را گفت .

سپس فرمود: (( قل اثنان )) بگو دو.

عباس در پاسخ گفت : (( استحیى ان اقول باللسان الذى قلت واحد، اثنان )) ؛

شرم دارم با زبانى كه یكى گفته ام ، دو بگویم .

آن گاه امیرمؤ منان (ع ) چشمان عباس (ع ) را بوسه زد؛

چرا كه كلام این فرزند خردسال اشاره به وحدانیت خداى تعالى و توحید او مى كرد.

سپس رو به زینب (س ) كرد، ولى زینب منتظر سؤ ال پدر نمانده ،

خود سؤ الى مطرح كرد و گفت : پدر! ما را دوست دارى ؟

امیرمؤ منان (ع ) فرمود: آرى دخترم ، فرزندان پاره هاى قلب ما هستند.

زینب (س ) با این مقدمه ، وارد سؤ ال اصلى شد و پرسید: پدر! دو محبت

- محبت خدا و محبت اولاد - در قلب مؤ من جا نمى گیرد.

پس اگر باید دوست داشته باشى ، شفقت و مهربانى را نثار ما كن و محبت خالص را تقدیم خداوند.

على (ع ) كه این درك ، و شناخت و استعداد را در این دختر و پسر خردسالش

مشاهده نمود، بر علاقه اش نسبت به آنان افزوده شد. )) زینب (س ) به دلیل

همین نبوغ و استعداد و دیگر كمالاتى كه در وجودش بود، از احترام ویژه خانواده پدر برخوردار شد.

صدیقه صغرى

 مرحوم علامه مامقانى (ره ) در مجلد سوم كتاب شریف (( تنقیح المقال ))

درباره سیدتنا زینب الكبرى (س ) مى نویسد:

(( درباره سیدتنا زینب الكبرى مى گویم : زینب و چیست زینب و چه چیز تو را دانا

گردانید (و از كجا درك نموده و دریافتى ) كه (شرافت و بزرگى و فضیلت و برترى )

زینب چیست ؟ (پس به طور اختصاص آن هم یك از هزار هزار آن است كه )

زینب عقیله یعنى خاتون بزرگوار و گرامى فرزندان هاشم (ابن عبد مناف پدر جد رسول خدا)

است ، و محققا صفات حمیده و خوى هاى پسندیده را دارا بود كه پس از مادرش ،

صدیقه كبرى (س ) كسى دارا نبوده است ، تا این كه حق و سزاوار است گفته شود:

او است صدیقه صغرى ، زینب را در حجاب و پوشش و عفت و پاكدامنى (از دیگران )

زیادت و افزونى است (و آن این است ) كه تن او را در زمان پدرش (امیرالمؤ منین )

و دو برادرش (امام حسن و امام حسین ) كسى از مردان ندید تا روز (( طف ))

(كربلا، و این كه زمین كربلا را طف مى نامند، براى آن است كه طف زمینى

بلند و جانب و كنار را گویند، و زمین كربلا كنار فرات است ) و زینب (س )

در صبر و شیكبایى (از مصایب و اندوه هاى بزرگ ) و ثبات و پایدارى و قیام و ایستادگى

(در آشكار ساختن حق و درستى ) و قوت و نیروى ایمان و گرویدن

(به عقاید و احكام دین مقدس ‍ اسلام ) و تقوا و پرهیزكارى و اطاعت و فرمانبرى

(از آنچه خداى تعالى فرموده ) وحیده و یگانه بود (كه پس از مادرش علیا

حضرت فاطمه (س ) در دنیا چنین خاتونى كه داراى این صفات حمیده و خوى هاى

پسندیده بى مانند باشد، سراغ ندارم.)

 زینب (س ) در فصاحت و آشكارا سخن گفتن و زبان آورى و در بلاغت و رسایى سخن

و سخن گفتن مطابق اقتضاى مقام و مناسب حال ، گویى از زبان (پدر بزرگوارش )

امیرالمؤ منین (ع ) قصد و آهنگ مى نمود، چنان كه پوشیده نیست بر كسى كه

در خطبه و سخنرانى او (در مجلس ابن زیاد در كوفه ، و مجلس یزید در شام )

از روى تحقیق و درستى فكر نموده و بیندیشد، و اگر ما

(علما و بیان كننده اصول و فروع دین مقدس اسلام ) بگوییم : زینب (س )

مانند امام (ع ) داراى مقام عصمت بوده (از گناه بازداشته شده و هیچ گونه

گناهى نكرده با این كه قدرت و توانایى بر آن داشته و معنى عصمت نزد ما

امامیه همین است ) كسى را نمى رسد كه (گفتار ما را) انكار كند و نپذیرد.

اگر به احوال و سرگذشت هاى او در طف و كربلا و پس از كربلا (در كوفه و شام )

آشنا باشد، چگونه چنین نباشد؟ و اگر چنین نبود هر آینه امام حسین (ع )

مقدار و پاره اى از بار سنگین امامت و پیشوایى را روزگارى كه امام سجاد(ع )

بیمار بود بر او حمل و واگذار نمى نمود، و پاره اى از وصایا و سفارشهاى خود را

به او وصیت نمى كرد و امام سجاد (ع ) او را در بیان احكام و آنچه كه از آثار

و نشانه هاى ولایت و امامت است . نایبه به نیابت خاصه و جانشین خود نمى گرداند.

مفسر قرآن

فاضل گرامى سید نورالدین جزایرى در كتاب خود (( خصایص ‍ الزینبیه )) چنین نقل مى كند:

(( روزگارى كه امیرالمؤ منین (ع ) در كوفه بود، زینب (س ) در خانه اش

مجلسى داشت كه براى زنها قرآن تفسیر و معنى آن را آشكار مى كرد.

روزى (( كهیعص )) را تفسیر مى نمود كه ناگاه امیرالمؤ منین (ع ) به خانه او آمد

و فرمود: اى نور و روشنى دو چشمانم ! شنیدم براى زن ها (( كهیعص )) را تفسیر مى نمایى ؟

زینب (س ) گفت : آرى . امیرالمؤ منین (ع ) فرمود: این رمز و نشانه اى است

براى مصیبت و اندوهى كه به شما عترت و فرزندان رسول خدا(ص )

روى مى آورد. پس از آن مصایب و اندوه ها را شرح داد و آشكار ساخت .

پس آن گاه زینب گریه كرد، گریه با صدا - صلوات الله علیها.

گفتن مسائل شرعى

 شیخ صدوق ، محمد بن بابویه (ره ) مى گوید: حضرت زینب (س ) نیابت

خاصى از طرف امام حسین (ع ) داشت و مردم در مسائل حلال و حرام به او

مراجعه كرده از او مى پرسیدند، تا اینكه حضرت سجاد (ع ) بهبود یافت .

شیخ طبرسى (ره ) گوید: حضرت زینب (س ) روایات بسیارى را از قول

مادرش حضرت زهرا (س ) روایت كرده است .

از عماد المحدثین روایت شده است كه : حضرت زینب (س ) از مادر و پدر و

برادرانش و از ام سلمه و ام هانى و دیگر زنان روایت مى كرد و از جمله كسانى

كه از او روایت كرده اند، ابن عباس و على بن الحسین (ع ) و عبدالله بن جعفر

و فاطمه صغرى دختر امام حسین (ع ) و دیگرانند.

همچنین ابوالفرج گوید: زینب بانویى عقیله كه ابن عباس سخنان حضرت زهرا(س )

را در مورد فدك از قول او نقل كرده و مى گوید: عقیله ما، زینب دختر على (ع ) به من گفت .

از ظاهر فرمایش فاضل دربندى و دیگر عالمان چنین به دست مى آید كه

حضرت زینب كبرى (س ) علم منایا و بلایا (خوابها و حوادث آینده ) را همچون

بسیارى از یاران حضرت على (ع )، مانند میثم تمار و رشید هجرى و برخى دیگر

مى دانسته و بلكه در ضمن اسرارى كه بیان كرده ، به طور قطع و مسلم آن

حضرت را از مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم و دیگر زنان با فضیلت برتر دانسته است .

وى در ضمن فرمایش حضرت سجاد (ع ) كه به آن حضرت فرموده بود:

(( اى عمه تو بحمدالله دانشمند بدون آموزگار و فهمیده بدون آموزنده هستى . )) ،

گوید: این فرمایش خود دلیل و حجت بر آن است كه زینب دختر حضرت امیرالمؤ منین (ع )

محدثه بوده یعنى به او الهام مى شده است و عمل او از علم لدنى و آثار باطنى مى باشد.

آینه تمام نماى مقام رسالت و امامت

 محمد غالب شافعى ، یكى از نویسندگان مصرى گفته است :

(( یكى از بزرگترین زنان اهل بیت از نظر حسب و نسب و از بهترین بانوان طاهر،

كه داراى روحى بزرگ و مقام تقوا و آیینه تمام نماى مقام رسالت و ولایت بوده ،

حضرت سیده زینب ، دختر على بن ابى طالب - كرم الله وجهه - است كه به نحو كامل

او را تربیت كرده بودند و از پستان علم و دانش خاندان نبوت سیراب گشته بود،

به حدى كه در فصاحت و بلاغت یكى از آیات بزرگ الهى گردید و در حلم و كرم و

بینایى و بصیرت در تدبیر كارها در میان خاندان بنى هاشم و بلكه عرب مشهور

شد و میان جمال و جلال و سیرت و صورت و اخلاق و فضیلت جمع كرده بود.

آنچه خوبان همگى داشتند، او به تنهایى دارا بود. شبها در حال عبادت بود و

روزها را روزه داشت و به تقوا و پرهیزكارى معروف بود... )) 

ایراد خطبه در كودكى

 از عجایب اینكه زینب (س ) در حدود شش سالگى ، خطبه غرا و طولانى مادرش

حضرت زهرا (س ) را كه در مسجد النبى ، پیرامون فدك و رهبرى امام على (ع )

ایراد كرد، حفظ نموده بود، براى آیندگان روایت مى كرد، با اینكه آن خطبه هم

مشروح و طولانى است و هم واژه ها و جمله هاى دشوار و پر معنى و بسیار

در سطح بالا دارد و این از عجایب روزگار است و دیگران آن خطبه را از زینب (س ) نقل نموده اند.

تلاوت قرآن

 روایت شده : كه روزى زینب (س ) آیات قرآن را تلاوت مى كرد،

حضرت على (ع ) نزد او آمد، ضمن پرسشهایى ، با اشاره و كنایه ،

گوشه هایى از مصایب زینب (س ) را كه در آینده رخ مى داده ، به آگاهى او رسانید.

زینب (س ) عرض كرد: (( من قبلا این حوادث را كه برایم رخ مى دهد، از مادرم شنیده بودم )) .

شباهت زینب (س ) به خدیجه

 جالب اینكه شباهت حضرت زینب (س ) به حضرت خدیجه (س ) از

امیرمؤ منان على (ع ) نیز نقل شده است ، چنان كه در روایت آمده است :

وقتى كه اشعث بن قیس از حضرت زینب (س ) خواستگارى كرد،

حضرت على (ع ) بسیار دگرگون و خشمگین شد، و با تندى به اشعث فرمود:

(( این جراءت را از كجا پیدا كرده اى كه زینب (س ) را از من خواستگارى

مى كنى ؟! زینب (س ) شبیه خدیجه (س )، پروریده دامان عصمت است ،

شیر از دامان عصمت خورده ، تو لیاقت همتایى از او را ندارى ،

سوگند به خداوندى كه جان على در دست او است ، اگر بار دیگر این موضوع را تكرار كنى ،

با شمشیر جوابت را مى دهم ، تو كجا كه با یادگار حضرت زهرا (س )

همسر و همسخن شوى ؟! ))

همچنین از پاره اى روایت فهمیده مى شود كه به خاطر شباهتى كه

حضرت زینب (س ) به خاله پیامبر (ص ) به نام ام كلثوم داشت ،

پیامبر(ص ) كنیه او را (( ام كلثوم )) گذاشت .

(«شهید سامر عدنان النجدی» (خضر) از رزمندگان حزب‌الله لبنان در 19

مهرماه سال 92 در مبارزه با تروریست‌های تکفیری سوریه به شهادت رسید.)

شباهت زینب (س ) به پدر بزرگوار خود

 مرحوم سید نورالدین جزایرى (ره ) در مورد شباهت حضرت زینب (س )

به پدر بزرگوار خود چنین نوشته است :

غالبا كلیه پسر شباهت به پدر، و دختر شباهت به مادر پیدا مى كند،

به جز حضرت فاطمه زهرا(س ):

(( كانت مشیتها مشیه ابیها رسول الله و منطقها كمنطقه )) .

و نیز حضرت زینب (س ) كه (( منطقها كمنطق ابیها امیرالمؤ منین علیه السلام )) بود.

نسبت مردانگى به حضرت زینب (س )

 روایت شیخ بزرگوار صدوق را در كتاب (( اكمال الدین )) و شیخ طوسى را

در كتاب (( غیبت )) مورد مطالعه قرار دهید! این دو تن به صورت مسند از

احمد بن ابراهیم روایت مى كنند كه گفت :

(( در سال 282 بر حكیمه دختر حضرت جواد الائمه امام محمد تقى (ع )

وارد شدم و از پس پرده با او صحبت كرده از دین و آیین او پرسیدم و او نام امام

خود را برده گفت : فلانى پسر حسن . به او عرض كردم : فدایت شوم ،

آیا آن حضرت را به چشم خود دیده اید یا اینكه از روى اخبار و آثار مى گویید؟ گفت :

از روى روایتى كه از حضرت عسكرى (ع ) به مادرش نوشته شده است .

گفتم : آن مولود كجاست ؟ گفت : پنهان است . گفتم : پس شیعه چه كنند

و نزد چه كسى مشكلات خویش را بازگو نمایند؟

گفت : به جده ، مادر حضرت عسكرى . گفتم : آیا به كسى اقتدا كنم كه زنى

وصایت او را بر عهده دارد؟ گفت : به حسین بن على (ع ) اقتدا كن كه در

ظاهر به خواهرش زینب (س ) وصیت كرد و هر گونه دانشى كه از حضرت سجاد (ع )

بروز مى كرد، به حضرت زینب (س ) نسبت داده مى شد تا بدین گونه جان

حضرت سجاد (ع ) محفوظ بماند...

زینب ، چشمه علم لدنى

 در مقام علم و یقین ، چنان كه علم امام لدنى است ، نه كتابى و تحصیلى

رشته علمى كه خداى عالم به قلب خاتم الانبیاء و دودمانش انداخت كه در

قرآن مى فرماید: (( از نزد خود به او علم دادیم )) به على (ع ) و حسن و حسین

داد به زینب هم عنایت فرمود.

مجلله زینب (س ) از همان ابتدایى كه خداوند او را آفرید، روح لطیفش را

چشمه علمى از همان علم لدنى قرار داد. اینها كوچك و بزرگ ندارند.